Zes vragen over besmette blauwe bessen van AH: 'Het virus overleeft in diepvries'
Volgens het RIVM zijn mogelijk honderden mensen besmet gemaakt met hepatitis A door het eten van diepvries-blauwe bessen van Albert Heijn. Moet iedereen met een kilozak in zijn vriezer zich nu zorgen maken? En heb je recht op schadevergoeding na een besmetting?
1. Wat is er aan de hand?
Albert Heijn liet gisteren weten dat het bedrijf alle zakken blauwe bessen van 1 kilogram uit de handel neemt. Het diepvriesproduct is 'mogelijk besmet met hepatitis A'. Het gaat om zakken met de houdbaarheidsdatum 14 april 2026 en alle data daarvoor.
Tot nu toe zijn zeker twaalf mensen na het eten van de blauwe bessen besmet geraakt met hepatitis A. Twee mensen van 49 en 76 jaar zijn opgenomen in het ziekenhuis. Het RIVM zegt rekening te houden met honderden besmettingen.
2. Haalt AH alleen die grote zakken uit de handel?
Ja, volgens Albert Heijn gaat het enkel om de kilozakken blauwe bessen. Deze zijn ook bij een supermarkt in België verkocht. Het gaat dus niet om de bessen die in een mixzak zitten of in de papieren doosjes. Die komen volgens de supermarktketen van een andere leverancier. Ook zou geen gevaar schuilen in het eten van blauwe bessen van andere merken of winkels.
3. Moet iedereen die de blauwe bessen heeft gegeten zich nu zorgen maken?
Volgens Eelco Franz, hoofdonderzoeker van de afdeling infectieziektes bij het RIVM, is er geen directe reden tot paniek. "Als je koorts hebt, is dat geen reden om gelijk de huisarts te bellen. Maar als het aanhoudt en je gaat je slechter voelen, met geelzucht, zeer donkere urine en kleurloze ontlasting, neem dan contact op met de huisarts en zeg ook duidelijk dat je dit product hebt gegeten", zegt hij.
Mochten de bessen die jij hebt gegeten besmet zijn, dan geldt: hoe meer je ervan hebt gegeten, hoe groter de kans op besmetting.
4. Hoe kunnen de bessen besmet zijn geraakt?
Dat is nog niet duidelijk. Een waarschijnlijke optie is dat een besmette medewerker de bessen heeft verwerkt. Franz: "Hepatitis A wordt uitgescheiden via de ontlasting. Als iemand niet weet dat hij of zij het virus draagt, wat goed mogelijk is, en vervolgens niet honderd procent hygiënisch te werk gaat, kan besmetting optreden. Grote kans dat dit is gebeurd." Het is ook mogelijk dat er met besmet water is gewerkt.
Dat de zakken met bessen bevroren in de vriezer liggen, maakt niet uit. "De infectie overleeft de kou gewoon", aldus Franz.
5. Hoe herken ik hepatitis A?
Mensen die ziek worden van hepatitis A hebben vaak te maken met een standaardziektebeeld. Franz: "Het begint vaak met koorts en een algeheel slecht gevoel in het lichaam. Hoofdpijn komt er ook vaak bij kijken. Voor het gros van de mensen die ziek worden, blijft het hierbij. Het lichaam kan dan op tijd de infectie bestrijden en het virus zet niet door. Maar voor een kleinere groep mensen zet het virus door en komen er ook klachten van geelzucht. De lever raakt dan ontstoken. Dat zorgt ervoor dat de huid en het oogwit geler worden. Over het algemeen is hepatitis A vervelend en moet je het vooral uitzieken, maar is het niet levensgevaarlijk." Ook is het niet chronisch.
Franz vervolgt: "Vaak zijn de mensen die er ernstiger ziek van worden, net als bij andere infectieziekten, ouderen en mensen die al een onderliggende ziekte hebben."
6. Heb ik recht op schadevergoeding als ik door de bessen besmet ben geraakt met hepatitis A?
Als klanten voldoende bewijs hebben van besmetting, kan de Albert Heijn te maken krijgen met een flinke schadeclaim, zegt Mark Visser. Hij is advocaat bij Hijink Advocaten. "Als je een product koopt, mag je verwachten dat het goed is." Oftewel: een consument mag verwachten dat diegene niet ziek wordt van het gekochte eten.
Wil je een schadeclaim succesvol indienen, dan moet je kunnen bewijzen dat je het product hebt gekocht en vervolgens besmet bent geraakt. "Wie eist, die bewijst", aldus Visser die adviseert om de bonnen en zakjes te bewaren. Dat je besmet bent geraakt, moet ook zijn vastgesteld door een arts.
Je stelt uiteindelijk Albert Heijn aansprakelijk voor wat je is overkomen en kunt daarvoor een schadeclaim indienen. In dit geval is het volgens Visser aannemelijk dat een claim ook daadwerkelijk leidt tot een vergoeding, maar zal de hoogte sterk verschillen tussen de verschillende gevallen en situaties. "Een bedrag is lastig te noemen", zegt hij. De een wordt bijvoorbeeld zieker dan de ander.
Daarnaast kunnen klanten de kilozakken blauwe bessen uit hun vriezer, ook als ze (bijna) leeg zijn, terugbrengen naar de supermarkt. Zij krijgen dan hun geld terug.