Tweede Kamer helpt noodlijdende bevrijdingsfestivals met speciaal fonds
Het lot van de bevrijdingsfestivals hangt aan een zijden draadje en dat is een grote meerderheid van de Tweede Kamer een doorn in het oog. Op initiatief van de VVD komt er een speciaal fonds waar de festivals uit kunnen putten, als zij verliezen maken vanwege slecht weer. "We moeten ze nu helpen, deze 5 mei-festivals mogen niet wankelen", zegt Kamerlid Pim van Strien.
Begin dit jaar slaakten de 14 bevrijdingsfestivals van ons land al een noodkreet. Na de coronajaren en de torenhoge inflatie staat het water ze aan de lippen. Afgelopen 5 mei kwam daar een nieuwe klap bovenop: vanwege noodweer moesten sommige festivals, zoals in Groningen, hun festiviteiten urenlang stilleggen.
Tonnen verlies
"Ontzettend pijnlijk om te doen en het heeft ook grote financiële consequenties gehad. We hebben een paar ton verlies gedraaid", zegt Ebel Jan van Dijk van het Groningse festival. De bevrijdingsfestivals zijn gratis toegankelijk en voor het allergrootste deel afhankelijk van de inkomsten die ze halen uit de verkoop van eten en drinken. Bij slecht weer lopen ze dus veel geld mis.
Er is vaak wel subsidie van de gemeenten en er wordt ook samengewerkt met lokale bedrijven, maar dat is lang niet altijd genoeg. Vanuit het kabinet bleef hulp eerst uit. Verantwoordelijk staatssecretaris Maarten van Ooijen vond dat geen taak van het Rijk. Maar op initiatief van de VVD-fractie komt er nu wel een helpende hand. Een overgrote meerderheid van de Tweede Kamer steunt het plan voor een zogenoemd garantiefonds.
Van Strien: "Bij het fonds kunnen festivals aankloppen bij slecht weer. Als ze veel kosten hebben gemaakt - en vanwege het slechte weer weinig inkomsten hebben gedraaid - keert het fonds uit. De festivals verzekeren zich hiermee dus tegen slecht weer."
'Vrijheid is ons veel waard'
De precieze voorwaarden voor het fonds - dat in samenwerking met het Nationaal Comité 4 en 5 mei is opgesteld - worden de komende tijd nog uitgewerkt. Maar in het fonds komt als startbedrag sowieso een miljoen euro te zitten, en festivals kunnen er vanaf volgend jaar gebruik van maken. "Dat bedrag stijgt de jaren erna. We gaan dan ook een kleine bijdrage aan de organisatie van de festivals vragen. Een schappelijk bedrag."
Van Strien is helder: "De vrijheid is ons heel veel waard. Om deze festivals ook in de toekomst gratis én voor iedereen toegankelijk te houden, moeten we ze nu gaan helpen. Zodat dit prachtige concept niet wankelt."
Mooie, goede stap
Festivalorganisator Van Dijk noemt het een 'heel mooie, eerste stap'. "Het is nog niet genoeg om de toekomst van de festivals voor de komende jaren helemaal veilig te stellen, maar we zien dit als een belangrijk signaal van Den Haag. Daarmee onderschrijven de politici de waarde van onze festivals."
Eerste Bevrijdingsfestival
In 1980 werd voor het eerst een Bevrijdingsfestival gehouden in Nederland. Haarlem had toen de eer om 'Bevrijdingspop' te organiseren. Tien jaar later werd het Nationaal Comité 4 en 5 mei erbij betrokken, om in heel Nederland festivals op te zetten.
In totaal worden in Nederland 14 grote Bevrijdingsfestivals georganiseerd. Ze halen hun inkomsten uit subsidies via het Nationaal Comité 4 en 5 mei, de provincie en gemeente, sponsoren en de verkoop van eten en drinken tijdens het festival.