Koopkrachtplusje voor meeste huishoudens, maar niet voor gepensioneerden en zzp'ers
Omdat de lonen dit jaar naar verwachting harder zullen stijgen dan de prijzen, gaan de meeste huishoudens er in koopkracht iets op vooruit. Dat geldt overigens niet voor gepensioneerden en zzp'ers. En als de inflatie verder oploopt, verandert de koopkrachtplus al snel in een min.
Dat blijkt uit berekeningen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). De organisatie hield rekening met belastingvoordelen en de stijging van het minimumloon en uitkeringen, voor in totaal 117 soorten huishoudens.
Check het hier:
Hoeveel je er op voor- of achteruit gaat, kun je opzoeken in onderstaande tool. Daarbij is het wel goed om te weten dat ieders situatie anders is. Als je van baan verandert, verhuist of in een scheiding raakt, heeft dat natuurlijk ook grote invloed op je koopkracht. In de tool kun je zoeken op:
- Werknemer
- Zelfstandige
- Uitkering
- Bijstand
- Gepensioneerd
- Vervroegd pensioen en uitkering
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Vakantiegeld en kinderbijslag
In de berekeningen zijn ook vakantiegeld en kinderbijslag meegenomen. Verder werd gerekend dat de cao-lonen dit jaar met gemiddeld 4,5 procent omhoog gaan en dat de prijzen met gemiddeld 3,2 procent omhoog gaan.
En in dat laatste zit een potentiële flinke adder onder het gras, vertelt Arjan Vliegenthart, de directeur van Nibud, in het tv-programma Kassa. Als de prijzen meer stijgen dan door het Centraal Planbureau is geraamd, 'is er van koopkrachtverbetering geen sprake'.
Geringe verbetering
De verbetering is wankel, of 'gering' in de woorden van het Nibud. Per maand gaat het namelijk om 1 tot 65 euro extra voor mensen in loondienst, met een uitkering of in de bijstand. Dat is te danken aan de verwachte loonsverhogingen. En in het kielzog van het verhoogde minimumloon zijn ook uitkeringen verhoogd.
Gepensioneerden en zelfstandigen hebben pech. De pensioenen worden niet in door alle fondsen geïndexeerd - ze stijgen dus niet in hetzelfde tempo als de prijzen. En zelfstandigen hebben minder belastingvoordeel dan eerder. Beide groepen gaan er daardoor op achteruit, tot 65 euro per maand minder.
Paar tientjes
En zelfs voor de huishoudens die er wel op vooruitgaan, zal dat vaak toch heel anders voelen. "Helaas merk je die loonstijging maar één keer per maand, terwijl je veel vaker aan de kassa of bij de pomp staat en dan elke keer weer schrikt van de prijzen", aldus Vliegenthart. "De paar tientjes die je er misschien op vooruit gaat, kunnen gevoelsmatig snel verdampen."
De stijgende prijzen zijn ook merkbaar in de horeca. Oplopende kosten doen veel bedrijven de das om en prijsstijgingen doorberekenen aan gasten lukt moeilijker. De prijzen rijzen al de pan uit.
Een maatstaf waar je goed aan kunt zien hoe hard de prijzen in de horeca de afgelopen kwart eeuw zijn gestegen, is onze eigen frikandellenindex. Sam Trompert legt het uit in de video hieronder.