Ongewenst kinderloos op Moederdag: 'Stom, dat het nog zo'n taboe is'

Net als Brouns zijn er velen. Kinderloosheid is in ruim 80 procent van de gevallen onvrijwillig. En hoewel ze niets heeft tegen Moederdag, schaadt het volgens Brouns niet om het rond deze dagen ook te hebben over vrouwen die ongewild kinderloos zijn. "Je wordt geconfronteerd met iets dat je heel graag zelf had gewild, maar dat op de een of andere manier niet is gelukt of gegund is", vertelt Brouns aan Editie NL. Haar verhaal heeft ze onlangs gebundeld in haar boek 'You got this', dat in september van dit jaar uitkomt.

Lastig gesprek

"Het gaat er niet zozeer om dat ik denk dat ik ook wel zou willen weten hoe het is om verwend te worden door je kinderen", gaat ze verder. "Moederdag is natuurlijk maar één dag, maar door het jaar heen zijn er natuurlijk ook heel veel momenten waarop je je realiseert dat iets dat als zo vanzelfsprekend gezien wordt, dat niet is."

Volgens Brouns gaan veel mensen er onterecht vanuit dat kinderloosheid bij jonge mensen altijd vrijwillig is. En als het niet zo blijkt, volgt er stilte. "Het wordt vaak een lastig gesprek omdat het niet is wat mensen in eerste instantie verwachten. Heel stom eigenlijk, dat het 2024 is en dat het nog steeds zo'n taboe is."

Gestrest

Brouns en haar partner trouwen in 2006, als zij 26 is en hij 33. "Toen dachten we direct: let's go, het mag wel gebeuren." Maar het gebeurt niet. Na een jaar gaat het koppel naar het ziekenhuis, waar de arts tot hun grote teleurstelling wil dat ze het nóg een jaar proberen. "Dan ben je al een jaar gestrest omdat het niet lukt en zeggen ze: 'Probeer het nog een jaar en dan met temperaturen en een thermometer en testen etc.'"

Weer een jaar later is het stel opnieuw in het ziekenhuis, van een zwangerschap is immers nog steeds geen sprake. Dit keer krijgen ze wel groen licht om het traject van kunstmatige inseminatie te starten. Totdat blijkt dat Brouns het HPV-virus heeft, in een vergevorderd stadium. Voor het traject kan starten moet dat eerst opgeruimd worden. Het zal uiteindelijk negen maanden duren.

"Ik heb altijd gedacht: dat lukt wel", gaat Brouns verder. "Je gaat er niet vanuit dat je met moeite moet gaan proberen om zwanger te raken. In je omgeving lijkt het alsof iedereen 'gewoon' zwanger wordt. Maar als je zelf dan na twee jaar aanklooien nog steeds niet zover bent en je moet een ziekenhuis traject in, dan kom je ineens in een heel andere wereld terecht."

Feestjes

Het uitblijven van een baby heeft ook invloed gehad op hun sociale leven. "Mensen gaan je al redelijk snel wat zieliger vinden of buitensluiten. Omdat het wel 'te pijnlijk' zal zijn", legt Brouns uit. "Het gebeurde best regelmatig dat we niet werden uitgenodigd voor feestjes bijvoorbeeld, omdat er dan werd gezegd: 'Dat is misschien te confronterend voor ze' of 'ze zijn de drukte van die kinderen om zich heen niet gewend, want ze hebben ze niet zelf'."

"Dan merk je gewoon dat moeders en vaders heel erg naar elkaar toe trekken. Als je zelf geen kinderen hebt, dan word je gewoon wat sneller overgeslagen. Het is een hele aparte wereld eigenlijk, want je blijft gewoon een vrouw én je blijft gewoon een vriendin. Ja, alles gaat verder. Alleen jouw leven staat op dat moment gewoon in het teken van het krijgen van kinderen."

Rouwproces

Die periode zou uiteindelijk 4,5 tot 5 jaar duren. "In 2011 was het dat wij besloten: oké, het gaat voor ons niet lukken." Ook adoptie bleek geen optie. In die wetenschap duurt het nog eens drie tot vier jaar, voordat Brouns haar kinderwens weet te 'berusten'.

"Dat proces heeft best lang geduurd", vervolgt Brouns. "Op dat moment was ik me daar helemaal niet zo bewust van. Je gaat eigenlijk een soort rouwproces in met fases van 'aanvaarden' en 'de pijn doorvoelen'. Ik heb toen ook gehad dat ik vrouwen ging ontvolgen op Instagram, of het nou BN'ers waren of mensen bij me in de buurt. Omdat ik het te confronterend vond. Maar op een gegeven moment, als allerlaatste, komt acceptatie."

Ze gaat verder: "Nu ben ik 43, en als ik nu om me heen kijk en ik zie jonge meiden zwanger worden, dan denk ik: oh, hey, good for you! Dan kan ik alleen maar blij zijn voor ze."

"Maar met Moederdag denk ik wel elk jaar weer: ik zou zo graag geweten hebben hoe het is om een kind van mezelf te hebben. Om te weten wat voor moeder ik zou zijn, wat Joep voor vader zou zijn en wat voor een gezinnetje we zouden hebben."

Maar hoe goed ze het ook heeft geaccepteerd, soms overvalt het verdriet haar soms nog steeds. "Vandaag brak in de auto, vlak na het zien van een baby op het terras. Ik vertelde Joep toen we naar huis reden dat ze leek op de baby van mijn eigen babyfoto’s, terwijl ik weet dat het goed is zo.”

Klein gebaar

Daarom pleit Brouns ervoor dat we het er vaker over hebben, zeker rondom dagen als Moederdag. Geen ongemakkelijke stiltes meer tijdens gesprekken over een kinderwens. Met een klein gebaar zouden veel mensen zoals zij immers al geholpen zijn: "Oprechte interesse", besluit Brouns. "Ik denk dat dat de basis is."

"We zijn allemaal zo druk met de waan van de dag en van alles en nog wat, waardoor dingen vaak als vanzelfsprekend worden gezien. Ik denk dat als je in gesprek gaat met iemand en je hoort dat die geen kinderen heeft én het laat zich enigszins toe, om dan gewoon eens te vragen: 'Vind je het fijn om erover te vertellen?'"