Bolle Jos zit in Sierra Leone, een land geplaagd door drugssmokkel

1. Hoe weten we dat Leijdekkers zich in Sierra Leone bevindt?

Op videobeelden is te zien hoe de internationaal gezochte cocaïnehandelaar een kerkdienst bezoekt op nieuwjaarsdag. Het is een kerkje in het dorpje Tihun in het binnenland van Sierra Leone, blijkt uit onderzoek van het AD en Follow The Money, bevestigd door het OM en de politie.

Tihun is het geboortedorp van de president van het land, Julius Maada Bio. Hij zit op de eerste rij met zijn vrouw, twee banken voor Leijdekkers. De internationaal gezochte drugscrimineel, ook wel 'Bolle Jos' genoemd, zou nauwe banden hebben met president Maada Bio. Leijdekkers zit in de kerk naast een van de dochters van de president.

2. Wat voor land is Sierra Leone?

Het land ligt aan de westkust van Afrika aan de Atlantische Oceaan. Sierra Leone was lange tijd een Britse kroonkolonie en gold vanaf de 17de eeuw als een van de belangrijkste landen voor slavenhandel. Pas in 1961 werd Sierra Leone onafhankelijk, na anderhalve eeuw Brits bestuur. Begin jaren 90 brak een burgeroorlog uit, waarbij buitensporig geweld tegen de burgerbevolking werd gepleegd.

"Sierra Leone is een van de armste landen ter wereld", zegt Afrika-correspondent Sophie van Leeuwen. "Het is nooit echt hersteld van de gruwelijke burgeroorlog die tot begin 2002 duurde. Het land wordt nog altijd geplaagd door mensenhandel, maar ook door extreme corruptie en de smokkel van wapens en drugs."

In november 2023 was er een militaire staatsgreep in Sierra Leone. De coup mislukte en bij de aanval vielen 20 doden. Ook ontsnapten bijna 2000 gevangenen.

3. Welke rol speelt drugs in het land?

Sierra Leone is een van de kustlanden in West-Afrika waar cocaïne en andere verdovende middelen vanuit Zuid-Amerika naartoe worden verscheept. Een deel daarvan wordt over land verder vervoerd richting Europa, blijkt uit onderzoek van UNODC, de VN-organisatie die zich bezighoudt met de aanpak van drugs en criminaliteit. 

Van Leeuwen: "Landen als Ghana en Ivoorkust proberen er wat aan te doen, maar criminelen hebben veel macht tot op het hoogste niveau. En dat zie je nu ook in Sierra Leone. Vorige week nog werden koffers met cocaïne gevonden in de auto van een ambassadeur van het land."

Ook in Sierra Leone zelf zijn er grote problemen met drugs. Veel jongeren zijn verslaafd aan de synthetische drug kush, die voor veel problemen en zelfs doden zorgt. Kush is relatief goedkoop en raak je eenmaal verslaafd, dan is er weinig toegang tot zorg.

4. Hoe lang zit Leijdekkers al in Sierra Leone?

Het OM en de politie zijn 'volkomen zeker' dat hij al minstens een halfjaar in Sierra Leone zit. Volgens bronnen van Follow The Money kan Bolle Jos zich vrij bewegen in het land en zou hij inmiddels ook de nationaliteit van het land hebben. 

Leijdekkers zou bescherming genieten van president Maada Bio en andere hoge functionarissen in Sierra Leone. Zij zouden meeprofiteren van de drugsinkomsten van in juni 2024 in Nederland veroordeelde cocaïnehandelaar. Volgens leden van de oppositie rijden deze hoge functionarissen rond in dure auto's die zijn geschonken door Bolle Jos.

Politicus Mohamed Kamarainba Mansaray, die in 2018 de presidentsverkiezingen verloor, zegt dat Leijdekkers een relatie heeft met de dochter van de president. Die bewering kan niet worden geverifieerd door RTL Nieuws.

5. Kan Leijdekkers worden opgepakt in Sierra Leone?

Die kans lijkt bijzonder klein. Sierra Leone heeft geen uitleveringsverdrag met Nederland, dat ook geen ambassade of andere vertegenwoordiging heeft in het West-Afrikaanse land. Als Bolle Jos inderdaad nauwe banden onderhoudt met de presidentiële familie, is het onwaarschijnlijk dat Sierrra Leone meewerkt aan zo'n verzoek. 

"Het heeft de grootste prioriteit van politie en OM om hem in Nederland te krijgen, zodat hij zijn straf kan uitzitten", laat justitie weten aan RTL Nieuws. "In dit verband wordt alles op alles gezet, maar in het belang van het onderzoek kan daar nu niet verder op worden ingegaan."