Israël onderzoekt of Hamasleider Yahya Sinwar is gedood: 'Laatste publieke gezicht Hamas'

Sinwar wordt gezien als de hoogste leider van Hamas in de Gazastrook en een van de drijvende krachten achter de aanval op Israël van 7 oktober. "Als hij inderdad dood is, is hiermee eigenlijk het laatste publieke gezicht van Hamas gedood", zegt verslaggever Midden-Oosten Pepijn Nagtzaam. 

"Israël kan zijn dood brengen als grote overwinning", zegt Nagtzaam. "Het was in die zin een kwestie van tijd. Sinwar wist ook wel dat hij hoog op de opsporingslijst van Israël stond. Dit was een absolute focus van Israël."

Geen gijzelaars in de buurt

Volgens de Israëlische strijdkrachten waren er geen gijzelaars in de buurt tijdens de operatie die mogelijk aan Sinwar het leven heeft gekost. Er waren berichten dat hij voor zijn eigen veiligheid bij gijzelaars in de buurt bleef. 

Media berichten dat met DNA-onderzoek wordt gekeken of hij zich onder de doden bevindt. Het kan mogelijk enkele uren duren voordat daar duidelijkheid over ontstaat, al zou het Israëlische leger het kabinet inmiddels hebben geïnformeerd dat Sinwar waarschijnlijk is gedood.

Nieuwssite Times of Israel bericht dat de krijgsmacht met een verklaring kwam nadat online geruchten begonnen te circuleren.

Yahya Sinwar was pas sinds deze zomer leider van Hamas. Hij volgde Ismail Haniyeh op, die in augustus door Israël werd gedood in Teheran. In diezelfde periode werd ook militair leider Mohammed Deif gedood.

Nummer 1 op 'most wanted'-lijst

Sinwar bleef over als het belangrijkste nog levende kopstuk van Hamas. Hij stond sinds de bloedige terreuraanval in oktober vorig jaar op nummer 1 van the 'most wanted'-lijst van Israël. Hij werd gezien als het brein achter die aanval. "We gaan hem vinden en elimineren", zei de Israëlische minister van Defensie vorig najaar.

Als Sinwar inderdaad is gedood, betekent dat niet dat Hamas uit elkaar valt, stelt Nagtzaam. "Soms staat er simpelweg een nieuwe leider op, maar we weten niet of dat nu ook het geval is. Hij zal ongetwijfeld vervangen worden, maar de vraag is of dat door een leider gebeurt die de organisatie bij elkaar kan houden, of dat de dood van het leiderschap zorgt voor het ineenstorten van de organisatie."

Geboren in vluchtelingenkamp

Sinwar, ook bekend als Abu Ibrahim, werd geboren in vluchtelingenkamp Khan Younis in Gaza, nadat zijn ouders tijdens de Nakba werden verdreven uit Eshkelon in 1948.

Israël had hem al meer dan veertig jaar in het vizier. Hij is drie keer gearresteerd geweest, voor het eerst in 1982. Hij was vanaf het begin betrokken bij de militaire tak van Hamas, de Al-Qassam brigade. Ook was hij mede-oprichter van de Majd, de geheime politie van Hamas. Hij jaagde onder meer op Palestijnen die in zijn ogen collaboreerden met Israël, en vermoordde ze ook. Zo kreeg hij de bijnaam de 'Slager van Khan Younis'.

Spreekt Hebreeuws

In 1989 moest Sinwar levenslang de Israëlische cel in voor meervoudige moord. Daar leerde hij Hebreeuws en las veel boeken over Israëlische leiders. "Hij heeft ons van onder tot boven bestudeerd", zei Micha Kobi, die hem ooit verhoorde, tegen de Financial Times. De krant haalt een inlichtingenrapport aan uit die tijd. Hij zou sluw en manipulatief zijn. Met weinig tevreden, en ook in de gevangenis geheimen bewaren.

Sinwar kon alleen Hamas-leider worden omdat hij op vrije voeten kwam met instemming van Israël zelf. Na 22 jaar vast te hebben gezeten, kwam hij vrij na een mega-gevangenenruil in 2011. De Israëlische soldaat Gilad Sjalit, die vijf jaar door Hamas werd vastgehouden, kwam vrij in ruil voor 1027 Palestijnse gevangenen, onder wie dus Yahya Sinwar.