Oranje met vliegtuig naar Duitsland: 'Getuigt niet van maatschappelijk inzicht'

"Vliegen op zulke korte afstanden zou je eigenlijk niet moeten willen", zegt luchtvaartexpert Joris Melkert van TU Delft. "Als je voor het toernooi nou de oceaan over moest steken, dan was vliegen wel te verdedigen, maar naar Wolfsburg...?"

De afstand van KNVB-hoofdkwartier Zeist naar Wolfsburg, waar Oranje zijn kamp opslaat voor het EK voetbal, is volgens Google Maps 429 kilometer. Toch vliegt Oranje morgen naar Duitsland. Naar de luchthaven van Braunschweig, om precies te zijn, dat een kleine 30 kilometer ten zuiden van Wolfsburg ligt.  "Ik begrijp dat niet zo goed", zegt Melkert. "Zo ver is dat niet. Tijdwinst kan er nauwelijks zijn."

Wachten op de koffers

Een woordvoerder van de KNVB laat desgevraagd per e-mail weten dat tijdwinst wel degelijk de reden is om te vliegen: "De reis vanuit Rotterdam naar Wolfsburg zou per bus ruim zes uur duren."

Maar, brengt Melkert daartegenin, vliegen kost alles bij elkaar ook veel tijd: "Je moet eerst naar de luchthaven rijden, spullen inchecken, boarden... De vlucht zelf is slechts een half uurtje, maar al die andere dingen kosten tijd. Bovendien moet je van de luchthaven in Wolfsburg ook weer met een bus naar het hotel."

Het is overigens wel zo dat Oranje met een eigen vliegtuig reist, waardoor ze niet zoals normale passagiers lang van tevoren aanwezig moeten zijn. En ook het boarden en de douane-verplichtingen gaan een stuk sneller.

Ook de milieuorganisatie Milieudefensie is kritisch: "Dat de KNVB midden in de klimaatcrisis ervoor kiest het Nederlands elftal met het vervuilende vliegtuig 400 kilometer naar Duitsland te laten vliegen, is natuurlijk tenenkrommend", zegt een woordvoerder.

4600 versus 853 kg aan CO2

Op verzoek van RTL Nieuws berekende klimaatadviesorganisatie Milieu Centraal het verschil in uitstoot tussen vliegen en reizen per touringcar. "Uitgaande van 50 passagiers die economy class vliegen, zorgt de vliegreis Rotterdam – Braunschweig voor 4600 kg CO2. Als deze 50 personen de reis samen in een diesel touringcar zouden afleggen, zou het in totaal voor 853 kg CO2 uitstoot zorgen. Daarmee zouden ze dus 4231 kg CO2 kunnen besparen."

Mochten er twee touringcars nodig zijn, dan zou de besparing nog steeds aanzienlijk zijn.

Dat er niet voor de trein is gekozen, snapt luchtvaartexpert Melkert wel: "Dat is in Duitsland best lastig. Je moet er vaak overstappen."

De KNVB zegt over de trein: "Een treinreis levert weer hele andere obstakels op, vooral op het gebied van logistiek en veiligheid."

Overigens heeft NS International een speciale pagina voor fans die per trein naar de wedstrijden willen reizen.

'Wolfsburg dicht bij speelsteden'

De voetbalbond geeft aan dat de KNVB 'bijzonder kritisch' naar duurzaamheid kijkt, en dat om die reden juist voor Wolfsburg is gekozen: "Zodat we dicht bij de speelsteden zitten van onze groepswedstrijden. Naar Hamburg en Leipzig nemen we de bus, naar Berlijn gaan we per trein."

Melkert vindt desondanks dat de keuze van de KNVB voor vliegen 'getuigt van weinig inzicht' in de maatschappelijke discussie over duurzaam reizen. "Vliegen brengt nu eenmaal relatief veel schade toe aan het milieu. Een bus zou veel schoner zijn. En volgens mij net zo comfortabel. Plus je kunt in een bus veel spullen meenemen."

De Nederlandse voetbalbond schrijft dat het EK 'het meest duurzame sportevenement ooit' gaat worden. De Nederlandse delegatie wil daaraan een bijdrage leveren, volgens de bond: "Het projectteam verplaatst zich gedurende het hele toernooi in elektrische auto's."

Gratis openbaar vervoer

Ook worden reizen van andere betrokkenen zoals sponsors 'waar mogelijk' per trein of elektrische auto gedaan. Indien vliegen toch nodig wordt geacht, worden 'de vliegreizen van de partners naar de groepswedstrijden gecompenseerd in termen van CO2-uitstoot'.

Hoe de selectie ná het toernooi terugkeert, daarover wil de woordvoerder van de KNVB niets zeggen: "Dat is nog veel te vroeg om antwoord op te geven."

De Duitse organisatie van het EK gaf eerder aan een 'zo groen mogelijk' toernooi te willen organiseren. Alle landen spelen daarom twee van de drie groepswedstijden in het noorden, midden óf zuiden van het land, zodat spelers en fans relatief weinig hoeven te reizen.

Daarnaast mag iedereen met een kaartje voor een wedstrijd 36 uur lang rond en in de tien speelsteden gratis gebruikmaken van het openbaar vervoer - van 06.00 uur op de wedstrijddag tot 18.00 uur de volgende dag.

Wie nog twijfelt over het vervoer, kan op de site van Milieu Centraal de klimaatimpact van de verschillende vervoersmiddelen binnen Europa bekijken.