Israël bevestigt dood van Yahya Sinwar, brein achter aanslagen 7 oktober

Sinwar wordt gezien als de hoogste leider van Hamas in de Gazastrook en een van de drijvende krachten achter de aanval op Israël van 7 oktober. Zijn lichaam wordt naar Tel Aviv overgebracht voor onderzoek, meldt de Israëlische politie.

Minister bevestigt dood

Met DNA-onderzoek is gekeken of Sinwar een van de slachtoffers van de aanval was. Enkele uren na de eerste berichten over de mogelijke dood van de Hamasleider bevestigde de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Katz dat Sinwar inderdaad om het leven is gekomen. Het Israëlische leger heeft nieuws inmiddels bevestigd op X. 

Yahya Sinwar was sinds deze zomer politiek leider van de Hamas-beweging. Hij volgde Ismail Haniyeh op, die in augustus door Israël werd gedood in Teheran. In diezelfde periode werd ook militair leider Mohammed Deif gedood. Sinwar was al langer de belangrijkste leider van Hamas in de Gazastrook.

Nummer 1 op 'most wanted'-lijst

Sinwar bleef over als het belangrijkste nog levende kopstuk van Hamas. Hij stond sinds de bloedige terreuraanval in oktober vorig jaar op nummer 1 van the 'most wanted'-lijst van Israël. Hij werd gezien als het brein achter die aanval. "We gaan hem vinden en elimineren", zei de Israëlische minister van Defensie vorig najaar.

"Sinwar wist ook wel dat hij hoog op de opsporingslijst van Israël stond. Dit was een absolute focus van Israël", zegt Midden-Oostenverslaggever Pepijn Nagtzaam. "In die zin was zijn dood een kwestie van tijd."

Het is nu afwachten hoe Hamas de dood van Sinwar zal verwerken, zegt Nagtzaam. "Soms staat er simpelweg een nieuwe leider op, maar we weten niet of dat nu ook het geval is. Hij zal ongetwijfeld vervangen worden, maar de vraag is of dat door een leider gebeurt die de organisatie bij elkaar kan houden, of dat de dood van het leiderschap zorgt voor het ineenstorten van de organisatie."

Volgens de Israëlische strijdkrachten waren er geen gijzelaars in de buurt tijdens de operatie die aan Sinwar het leven heeft gekost. Er waren berichten dat hij voor zijn eigen veiligheid bij gijzelaars in de buurt bleef. 

De Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant schreef na de aanval op X: "Onze vijanden kunnen zich niet verbergen. We zullen ze achtervolgen en elimineren."

Sinwar, ook bekend als Abu Ibrahim, werd geboren in vluchtelingenkamp Khan Younis in Gaza, nadat zijn ouders tijdens de Nakba werden verdreven uit Eshkelon in 1948.

Israël had hem al meer dan veertig jaar in het vizier. Hij is drie keer gearresteerd geweest, voor het eerst in 1982. Hij was vanaf het begin betrokken bij de militaire tak van Hamas, de Al-Qassam brigade. Ook was hij mede-oprichter van de Majd, de geheime politie van Hamas. Hij jaagde onder meer op Palestijnen die in zijn ogen collaboreerden met Israël, en vermoordde ze ook. Zo kreeg hij de bijnaam de 'Slager van Khan Younis'.

Sprak Hebreeuws

In 1989 moest Sinwar levenslang de Israëlische cel in voor meervoudige moord. Daar leerde hij Hebreeuws en las veel boeken over Israëlische leiders. "Hij heeft ons van onder tot boven bestudeerd", zei Micha Kobi, die hem ooit verhoorde, tegen de Financial Times. De krant haalt een inlichtingenrapport aan uit die tijd. Hij zou sluw en manipulatief zijn. Met weinig tevreden, en ook in de gevangenis geheimen bewaren.

Sinwar kon alleen Hamas-leider worden omdat hij op vrije voeten kwam met instemming van Israël zelf. Na 22 jaar vast te hebben gezeten, kwam hij vrij na een mega-gevangenenruil in 2011. De Israëlische soldaat Gilad Sjalit, die vijf jaar door Hamas werd vastgehouden, kwam vrij in ruil voor 1027 Palestijnse gevangenen, onder wie dus Yahya Sinwar.