Wolf blijft zorgen voor problemen: ook kalveren en pony's slachtoffer
De wolf is in Nederland en heeft geen plannen om binnenkort te vertrekken. Dat is niet voor iedereen goed nieuws: boeren ervaren al tijden overlast, omdat wolven hun dieren doodbijten. In Drenthe maakte het roofdier in korte tijd wel héél veel slachtoffers. Veehouders en inwoners maken zich zorgen.
Let op: In dit artikel komen foto's voor die als schokkend kunnen worden ervaren.
Melkveehouder Roland Brink uit Drenthe weet er alles van. Begin september werd op zijn boerderij in Zwiggelte een hoogzwangere pink doodgebeten. Recent kreeg de boer na onderzoek de bevestiging: het dier was aangevallen door een wolf.
Ook bij andere boerderijen in de buurt zijn runderen doodgebeten. Veelal op dezelfde manier, al moet in de meeste gevallen officieel nog worden bevestigd dat het om een wolf ging.
De stal van Roland zit voortaan dan ook op slot, met allerlei gevolgen voor zijn vee. Hij voelt zichzelf op zijn boerderij nog veilig, maar als hij of zijn vriendin de hond uitlaat dan zijn ze toch wat huiverig. ''In het bos waar we lopen is de wolf ook al eens gezien. Je zal er dan maar net een tegenkomen. Je hebt geen idee wat ie dan doet.''
'Doekje voor het bloeden'
Vanuit de overheid kan Roland subsidie krijgen om een afrastering om zijn land te plaatsen. Toch doet hij dit niet. ''Mijn land is te groot om helemaal af te rasteren. Het zal slechts gedeeltelijk worden gesubsidieerd. Daarnaast hou ik erg van de natuur en wil ik andere dieren zoals reeën niet belemmeren. Ook betwijfel ik of het de wolf wel echt tegen zal houden. Voor mij is dit allemaal maar een doekje voor het bloeden, het liefst zie ik de wolf gewoon helemaal verdwijnen.''
Maatregelen werken
Maar volgens Maurice La Haye van de Zoogdiervereniging werken deze maatregelen wel. Zijn organisatie monitort de aanwezigheid van de wolf. Volgens hem is de wolvenpopulatie op de Veluwe veel groter dan in Drenthe en zijn er toch minder incidenten. Dat heeft meerdere redenen, zo zegt hij, maar duidelijk is wel dat schapenhouders en boeren op de Veluwe al meer preventieve maatregelen hebben getroffen.
In Drenthe lijkt hier vooralsnog minder animo voor te zijn. Volgens La Haye zijn er veehouders waarbij al zeven keer een wolf langs is geweest en nemen zij toch geen maatregelen. Hij vraagt zich dan ook af waarom dat niet gebeurt.
Wel geeft hij aan dat het voor veel veehouders moeilijk is om maatregelen te nemen, de overheid focust zich in hun aanpak voornamelijk op schapen. Dit terwijl nu ook blijkt dat andere dieren slachtoffer worden van de wolf.
Wolven zijn mensenschuw
De angst om de wolf van dichtbij tegen te komen, zoals boer Roland heeft, vindt La Haye begrijpelijk, maar wel jammer. Hij geeft aan dat wolven schuw zijn en mensen zullen vermijden. Wel kunnen ze onze wegen en voetpaden gebruiken. Helemaal uitsluiten kan hij het niet, maar hij benoemt dat in de afgelopen twintig jaar in Europa slechts vier gevallen bekend zijn van wolven die mensen aanvielen. Ook was dat alleen wanneer wolven echt gewend waren aan mensen en dus dichtbij kwamen.
Verschillende belangen
Dat boer Roland niet de enige is die zich druk maakt, bleek afgelopen maandag tijdens een bijeenkomst voor boeren en burgers in het Drentse Westerveld. De Drentse gedeputeerde Henk Jumelet was hier ook bij aanwezig en hoorde verschillende inwoners die bang waren om hun hond uit te laten of hun kinderen in de bossen te laten spelen.
Jumelet merkt in zijn werk dat het continu verschillende belangen en meningen afwegen is. ''Er zijn boeren en bezorgde burgers die willen dat we er wel iets tegen doen en mensen die willen dat we de wolf met rust laten. Als provincie proberen we preventiemaatregelen te nemen. Zo plaatsen we hekken en onderzoeken we of het huidige leefgebied wel voldoet voor de wolf. Is er genoeg ruimte voor alle wolven en is er wel genoeg te eten?''
Ook speelt Europese wetgeving een rol. De wolf is door de EU aangewezen als beschermd dier. Dat betekent dat jagen op het dier of het verjagen ervan eigenlijk niet kan, alleen in uiterste probleemgevallen.
Wolvenbeheer
Die probleemgevallen zijn bijvoorbeeld wanneer een wolf risicovol gedrag voor mensen vertoond, of meerdere malen goed beschermd vee aanvalt, zo geeft ecoloog Hugh Jansman van Wageningen University & Research aan. Alleen is dat laatste erg moeilijk te bewijzen en uit te voeren. Op papier is dat allemaal goed geregeld, in de praktijk is het lastiger.
Maar wolvenbeheer in het algemeen is volgens Jansman niet per sé lastig omdat ook allerlei preventieve maatregelen hieronder vallen. Hij vindt het dan ook opvallend dat er weinig animo vanuit de boeren is om deze maatregelen te nemen.
Ook hoopt Jansman dat de angsten van boeren en burgers zoals die in Westerveld serieus worden genomen. ''Vanuit ecologisch perspectief is het allemaal erg feitelijk en zien we dat een wolf de mens niet zo snel zal aanvallen. Maar er is een groot verschil tussen risico en risicobeleving. Dat laatste is iets anders, de wolf is relatief nieuw en dan maken we ons er zorgen over.''
Jansman moedigt boeren zoals Roland daarnaast aan om juist wel preventief te handelen. Waar de Veluwe grote stukken aaneengesloten natuur kent met veel wilde hoefdieren, is dat in Drenthe veel meer versnipperd en komt daar alleen de ree voor. ''De kans is daardoor gewoon groter op overlast'', besluit hij.